Dossier ZZP: Event freelancers overspoelen de markt - 1

Tien jaar geleden deed Anatol Kuschpeta van New Life University in dit magazine de volgende voorspelling: 'Bedrijven met massa's personeelsleden zullen verdwijnen. Zo'n 90% van de kantoorbanen bestaat straks niet meer. In de toekomst werkt de moderne mens niet meer op kantoor, maar op oproepbasis voor meerdere bedrijven tegelijkertijd.'

Profetische woorden. Deze trend is inmiddels aardig uitgekomen. Met name in de creatieve industrie, waaronder de evenementenbranche, is het aantal freelancers en eenmansbedrijven de laatste jaren explosief toegenomen. Deels uit economische noodzaak (eventbureaus slankten in de crisisjaren af (al is nu alweer een duidelijke tendens naar groei te zien) en eventafdelingen van corporate bedrijven zijn geoutsourcet, maar het lijkt toch vooral een onomkeerbare maatschappelijke tendens dat veel jonge professionals bewust kiezen voor een bestaan als zelfstandige zonder personeel. Ook de markt is er klaar voor. Opdrachtgevers willen snel inzetbare, flexibele krachten, die bereid zijn een stapje extra te zetten.

Wat voor gevolgen heeft deze ontwikkeling voor de evenementenbranche? Leidt de massa gespecialiseerde freelancers tot een verschraling of juist tot een impuls voor de kwaliteit van events? Zijn freelancers een welkome aanvulling of een bedreiging voor eventbureaus?

Cijfers en letters

Eerst een paar cijfers. Volgens werkgeversorganisatie VNO-NCW werkten er in 2017 in Nederland 1,35 miljoen mensen als ZZP'er (Zelfstandige Zonder Personeel) en deze bron meldt te verwachten dat dit cijfer de komende jaren nog flink gaat toenemen. Het CBS houdt het op 1,1 miljoen ZZP'ers, met een opvallende groei de laatste jaren in de zakelijke dienstverlening. Veelzeggend: vijf jaar geleden lag bij beide instanties dit cijfer een half miljoentje lager. Jaarlijks starten 120.000 tot 140.000 mensen een onderneming: 95% van hen start als ZZP'er. Veel eenpersoonsbedrijfjes sneuvelen in de dop, maar jaarlijks komen er toch 40.000 tot 50.000 bedrijven bij. Voor 797.000 ZZP'ers zorgt hun bedrijf voor hun hoofdinkomen. De overige 553.000 ZZP'ers zijn parttime ondernemer en hebben naast hun neveninkomen een loon, een uitkering of andere inkomsten. Van alle ZZP'ers in Nederland is 62% man en 38% vrouw.

Benchmark onderzoek branchevereniging IDEA

Hoe zit dat in de evenementenbranche? Exacte cijfers ontbreken, maar niet getreurd. Branchevereniging IDEA heeft voerde in 2016 onder haar vijftig leden een benchmark onderzoek uit naar het gebruik van freelancers. Daaruit kwam naar voren dat slechts 9% van de eventbureaus nooit freelancers inhuurt, 60% huurt 'soms' freelancers in (in 20-50% van de projecten), 18% doet 'regelmatig' een beroep op freelancers (50-80% van de events) en 13% schakelt 'altijd' (> 80%) freelancers in. Veelal gaat het om freelance event- en projectmanagers (53%), creatieven (15%) en vormgevers (15%).

Volgens Dirk Prijs, directeur van het Genootschap voor Eventmanagers, kunnen we er met een gerust hart van uitgaan dat ongeveer een derde (33%) van de evenementenbranche tegenwoordig freelancer dan wel ZZP' er is.