Vilnius als voorbeeld van duurzame transitie
Vilnius gebruikte het jaar als Europese Groene Hoofdstad 2025 om te laten zien dat duurzaamheid niet alleen een ambitie, maar ook een praktijk kan zijn. De stad voerde een reeks zichtbare en meetbare projecten uit:
- Fietsen en wandelen voorop: in de eerste helft van 2025 werden al 11 kilometer nieuwe fietspaden aangelegd, met nog eens 8 kilometer gepland voor het einde van het jaar. Tegen 2030 wil Vilnius een netwerk van 250 kilometer fietspaden realiseren.
- Groei openbaar vervoer: alleen al in de eerste zes maanden van 2025 maakten inwoners 112,5 miljoen ritten met het openbaar vervoer – een stijging van 10% ten opzichte van vorig jaar. Twee elektrische passagiersboten, Rytas en Lašiša, werden toegevoegd aan het vervoerssysteem.
- Burgerparticipatie: de stad richtte de eerste Burgerraad voor mobiliteit op, waar inwoners meepraten over beleid om wandelen, fietsen en openbaar vervoer tot voorkeursopties te maken.
- Innovatieve afvalverwerking: sinds 2024 wordt voedselafval ingezameld in oranje zakken en verwerkt door larven van de zwarte soldaatvlieg. Dit leverde inmiddels meer dan 3.000 ton verwerkt afval op.
- Duurzame energievoorziening: tijdens de winter van 2024–2025 kwam bijna 90% van de stadsverwarming uit milieuvriendelijke bronnen, tegenover 69% een jaar eerder.
- Burgemeester Valdas Benkuskas benadrukte dat de titel geen eindpunt is, maar een stimulans om verder te gaan: ‘Dit heeft onze vastberadenheid vergroot om Vilnius nog groener, duurzamer en innovatiever te maken – een stad die niet alleen Litouwen, maar heel Europa inspireert.’
Heilbronn wint na spannende verkiezing
Voor de titel van 2027 waren vier steden in de race: Klagenfurt (Oostenrijk), Heilbronn (Duitsland), Siena (Italië) en Debrecen (Hongarije). Na een nauwkeurige beoordeling van de plannen en prestaties kwam Heilbronn als winnaar uit de bus.
Eerder werd al bekend dat Guimarães in 2026 de titelhouder wordt. Daarmee zet de Europese Commissie de lijn voort van steden die met innovatieve maatregelen en brede burgerparticipatie bijdragen aan de Europese klimaatdoelen.
Over de European Green Capital Award
De European Green Capital Award wordt jaarlijks uitgereikt door de Europese Commissie aan een stad die excelleert in milieu- en duurzaamheidsbeleid, en die een voorbeeldfunctie vervult voor andere Europese steden. Criteria zijn onder meer luchtkwaliteit, mobiliteit, afvalbeheer, energievoorziening en betrokkenheid van burgers.
Met de toekenning aan Heilbronn wordt opnieuw benadrukt dat Europese steden een belangrijke rol spelen in de transitie naar een klimaatneutraal continent.
Foto: Vilnius, Domantas Kancleris
