Cultuur moet strategische pijler van Rotterdam worden

Rotterdam heeft met haar ‘urban vibe’ en brede en diverse cultuuraanbod de potentie om uit te groeien tot een internationale cultuurbestemming. De stad benut die kracht echter nog onvoldoende. De Rotterdamse kunst- en cultuurinstellingen zouden veel meer met elkaar en de rest van de stad moeten samenwerken. Het stadsbestuur zou op haar beurt het kunst- en cultuurbeleid moeten inzetten als een van de strategische pijlers van het stedelijk ontwikkelingsbeleid. Dat stelt de International Advisory Board (IAB) van Rotterdam, onder voorzitterschap van Jan Peter Balkenende.

Gezamenlijk multidisciplinair initiatief 

In opdracht van het college van burgemeester en wethouders gaven zes (inter)nationale cultuurexperts vrijdag 6 oktober hun visie op de aantrekkelijkheid van Rotterdam als culturele bestemming. Zij maken deel uit van een speciale cultuureditie - de IABx - die zich moest buigen over de vraag ‘Hoe zetten we Rotterdam als culturele bestemming nationaal en internationaal steviger op de kaart?’.

‘De kracht van Rotterdam is de stad zelf; een plek waar jonge initiatieven kunnen opbloeien, waar je het onverwachte kunt verwachten, waar grenzen worden verkend en verlegd’, luidt de conclusie van de IABx-leden. Het DNA van de stad, het water, de architectuur, en de diversiteit van de Rotterdammers, maken het verhaal van de stad. Ga werken aan een groot gezamenlijk multidisciplinair initiatief rondom deze waarden en gebruik daarmee de kracht van het hele kunst- en cultuurspeelveld, adviseert de IABx.

Want wil Rotterdam een sprong voorwaarts maken dan zal het de krachten moeten bundelen, oordeelt de adviesraad. Juist het diverse en brede aanbod van de stad, met zowel grote culturele instellingen als zeker ook de jonge, opkomende cultuurscène, geven de stad potentie. Die samenwerking binnen de sector en met andere partijen in de stad moet wel veel sterker, zo oordeelt de IABx. ‘Niemand lijkt zich verantwoordelijk te voelen voor het totale culturele ecosysteem.’ Maar, zo oordeelt de adviesraad, dit is niet iets dat de sector in haar eentje kan veranderen. Want het is ook het gevolg van de manier waarop de sector vele decennia is aangestuurd. Daarin wordt te veel vanuit micro-management gehandeld en is te weinig ruimte voor experiment en vernieuwing. In het subsidiemodel zou ook meer kunnen worden geanticipeerd op de steeds meer gangbare hybride financieringsvormen.

Nog sterker op de kaart

Ook roept de Internationale adviesraad het stadsbestuur nadrukkelijk op om cultuur net als het economisch, sociaal, infrastructureel en milieu - beleid te beschouwen als een van de strategische pijlers van het stedelijk ontwikkelingsbeleid. Pex Langenberg, wethouder van cultuur: 'Uit het advies van de IABx blijkt des te meer dat cultuur niet alleen de kers op de taart is. Cultuur kan Rotterdam nationaal en internationaal nog sterker op de kaart zetten. De ingrediënten zijn al aanwezig: de grote instituten vormen een stabiele basis en de generatie nieuwe makers is eager. Die potentie willen we nog meer benutten. We zetten nu met elkaar de volgende stap. Het advies van de IABx is een zeer waardevolle bouwsteen die ons hier zeker bij gaat helpen.'

De overhandiging van het advies gisteren vormde de afsluiting van de IABx, dat een jaar geleden van start ging. Kunst en cultuur vormen een belangrijke pijler voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat van een stad en dragen bij aan een positief imago. De populariteit van Rotterdam is de afgelopen jaren in binnen– en buitenland enorm toegenomen. Binnen de Rotterdamse kunst- en cultuursector en de stad leeft de ambitie om het aanbod naar een (inter)nationaal onderscheidend niveau te tillen. Rotterdam Partners, organisator van de tweejaarlijkse IAB, besloot daarom deze special cultuureditie van de International Advisory Board te organiseren. Voor deze IABx werkte Rotterdam Partners samen met de gemeente, Rotterdam Festivals, de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur en de lokale sector.

De IABx bestaat uit:
• Jan Peter Balkenende, voorzitter
• Michael Shanks, professor archeologie aan de Universiteit van Stanford en verbonden aan het Hasso Plattner Institute of Design (Stanford school).
• Francine Houben, creatief directeur Mecanoo Architecten
• Peter Aspden, voormalig kunstredacteur van de Financial Times.
• Robert Palmer, als onafhankelijk adviseur verbonden aan culturele projecten wereldwijd. Projecten op het gebied van cultureel beleid en strategie, festivals en evenementen, de creatieve industrie en de culturele ontwikkeling van steden.
• Yasha Young, directeur en curator van URBAN NATION in Berlijn.
• Burkhard Kieker, algemeen directeur van VisitBerlin.