Hoe verhouden wij ons als monument waar kunst, cultuur en zakelijke bedrijvigheid samenkomen tot de wereld van nu en tot de stad Rotterdam? Die vraag lag op tafel bij directeur-bestuurder Janneke Staarink en haar team. ‘De coronasituatie gaf de herpositionering waar we middenin zaten een extra zet. Het dwong ons nog fundamenteler over onszelf en onze rol na te denken. Met andere woorden: onszelf opnieuw te positioneren. Zeker in het besef, dat de voorwaarden in de na-coronatijd voorgoed anders zijn.’ De uitkomst van een 2,5 jaar durend traject? Een ingrijpende transitie: van een gesloten naar een open Concert- en congresgebouw de Doelen.
Wederopbouw
Ze waren het aan hun stand verplicht, vonden ze. ‘Tijden veranderen, gelukkig maar’, schreef Staarink in het jaarverslag over 2019. ‘Want wie met de tijd mee durft te gaan, kan op een mooie toekomst vertrouwen. Daarom keek de Doelen kritisch naar de eerder geformuleerde missie en doelen, en maakte er direct werk van om een begin te maken met de nieuwe ambities.’ Kortom: een fase van wederopbouw was aangebroken. Met een veelzeggende verwijzing naar de oorsprong van het gebouw: dat werd immers in mei 1966 geopend als symbolische afronding van de jaren van nieuwbouw in het door Duitse bombardementen zwaar getroffen stadshart van Rotterdam. Daarbij was eertijds ook de oude Doelen aan de Coolsingel met de grond gelijk gemaakt.
Uitnodigend
Het huidige Doelen aan het Schouwburgplein is sinds 2015 een Rijksmonument. Een spectaculair staaltje naoorlogse architectuur, dat wel wat liefde kon gebruiken. ‘Dit was meteen ook een van de eerste dingen die we moesten aanpakken’, vertelt Staarink. ‘De uitstraling van het pand moest uitnodigender, warmer. Iedere bezoeker moet zich direct welkom voelen.’ Dus onderging de plint van het gebouw al een flinke facelift en staat gelukkig ook een complete herinrichting van het Schouwburgplein op de rol. Hierdoor zijn de Doelen en Theater Rotterdam straks op een veel natuurlijker manier van plint tot plint met elkaar verbonden. ‘Een plein waar je wilt zijn’, voorspelt Staarink.
Interactie
De meest in het oog springende verandering bij binnenkomst is die van de centrale hal: vroeger vooral ingericht op passages van bezoekers onderweg naar zalen elders in het pand, nu veel meer een gezellige verblijfsruimte, vrij toegankelijk en sfeervol ingericht. ‘We zijn een bijzondere plek en dat moeten onze gasten ook zo ervaren. Of het nu gaat om bezoekers aan kleine evenementen of om grote gezelschappen, iedereen moet zich in dit huis van kunst en cultuur thuis voelen. Juist dat is onze meerwaarde ten opzichte van veel andere locaties. En ik geloof heel sterk dat mensen behoefte hebben aan live contact, aan interactie. En dat werkt natuurlijk vooral op een plek waar je echt wilt zijn en wilt blijven.’ Staarink ziet dat zeker in de zakelijke markt vaker andere afwegingen worden gemaakt: ‘Partijen willen meer dan vierkante meters alleen, en terecht. Wat meeweegt is wat de locatie toevoegt aan het programma. Of dat nu een mooi afsluitend concert is, of een optreden, voorstelling of diner elders in het gebouw. Zo is het hartstikke leuk als je tijdens je borrel het halve Rotterdams Philharmonisch Orkest, dat bij ons resideert, voorbij ziet komen op weg naar hun repetitie. Die werelden mogen best dichter bij elkaar komen.’
Levendig
De fysieke transitie krijgt meer en meer vorm. Staarink: ‘Een fijne groep stylisten is bezig geweest om alle ruimten opnieuw in te richten, met grote waardering voor de oorsprong, het design en de architectuur van het gebouw. Een fusie tussen modern, sfeer en de jaren-60 elementen die de Doelen zo karakteristiek maken.’ En dat is goed gelukt in een subtiele mix van warme vormgeving en een strak design waar de Doelen om bekend staat. ‘Levendigheid en allure in een culturele en artistieke ambiance, dat is waar we voor staan. Een unieke locatie, middenin Rotterdam en naast het station, waar verschillende soorten mensen, bedrijven en instellingen op een geweldige manier samenkomen.’
Door > Henny Beijer
