‘Toegankelijkheid begint bij bewustwording’

Al jaren zet Marianne Dijkshoorn zich in voor de toegankelijkheid van evenementen(locaties), festivals en andere drukke plaatsen voor mensen met een beperking. ‘Ik ben gelukkig al lang geen roepende in de woestijn meer.’ Het Eurovisie Songfestival is een mooie voorbeeldcase als een van de allereerste grote evenementen die voor alle doelgroepen toegankelijk wordt!

Sinds begin dit jaar zet Marianne Dijkshoorn haar expertise in vanuit Event Safety Institute. Daar doet ze hetzelfde als voor Welkom Toegankelijkheid & Evenementen: het adviseren over toegankelijkheid bij evenementen in beleid en op locatie zoals congres en festivallocaties. ‘Je zou verwachten dat de meeste hordes al wel genomen zijn’, begint ze. ‘Maar de bizarre conclusie is eigenlijk dat er nog wel het een en ander te bevorderen valt qua toegankelijkheid. Ik ben gelukkig al lang geen roepende in de woestijn meer’, lacht ze. ‘Je ziet steeds meer mensen met een beperking deelnemen aan evenementen. Toegankelijkheid zit ‘m echt in de bewustwording.’

Welkom

Een duidelijke routing voor mensen met een visuele beperking, een goede bereikbaarheid voor mensen met een fysieke beperking of een gebarentolk zodat iedereen de spreker kan volgen. Marianne kan advies uitbrengen en meedenken om ervoor te zorgen dat iedereen zich welkom voelt op een evenement: ‘Je ziet nu bijvoorbeeld dat de gebarentolk tijdens de persconferenties over de coronamaatregelen heel veel aandacht krijgt, dat zou op veel meer momenten zo moeten zijn.’ Haar advies houdt niet op bij het puur praktische: ‘Evenementen zijn een beleving. Er zijn allerlei manieren mogelijk waardoor ook mensen met een beperking onderdeel kunnen zijn van die beleving en zich welkom voelen. Dit gaat veel verder dan een rolstoelplatform.’

Eurovision

Het Eurovisie Songfestival, ook het Event Safety Institute zou erbij zijn. Marianne Dijkshoorn en Ronald Ligtenberg van Possibilize staken de koppen bij elkaar nadat zij begrepen dat het Songfestival niet toegankelijk werd, en schreven een plan voor een zo toegankelijk mogelijk Songfestival. Met het plan lobbyden zij onder andere bij politiek Den Haag, politiek Rotterdam, Ahoy, MKB Nederland. Marianne: ‘Een mooie case waarbij één van de allereerste en grootste evenementen ter wereld voor echt álle doelgroepen toegankelijk kon worden.’ Hun plan vond uiteindelijk de juiste persoon: Minister Slob, die als minister verantwoordelijk was voor het toekennen van de subsidie. Dat deed hij, op voorwaarde dat toegankelijkheid een speerpunt zou zijn. Daarna ging het snel en kregen Ronald en Marianne contact met de executive producer Songfestival.

Voorbeeld voor rest van de wereld

‘Sietse Bakker, Executive Producer Event Eurovision Song Contest 2020, zag de voorwaarde van Minister Slob als een mooie kans om de inclusiviteit van Eurovison aan te scherpen’, vertelt Marianne. ‘Niet zozeer omdat het een voorwaarde was, maar omdat hij het belangrijk vond om hiermee aan de slag te gaan.’ Naar aanleiding van hun plan mochten Marianne en Ronald een workshop voor de organisatie verzorgen, waarna zij het zelf verder gingen met het inkleden van de aanbevelingen. Marianne: ‘Ik ga ervan uit dat de aanbevelingen worden meegenomen naar volgend jaar, want het is te belangrijk om niet mee verder te gaan.’ De Songfestivallobby leverde Marianne de nominatie op voor de Rotterdamse Zakenvrouw 2020.

Muziek en beleving

‘Het songfestival is een mooi voorbeeld van een evenement dat staat voor muziek en beleving’, benadrukt Marianne. ‘Hoe zorg je ervoor dat iedereen dit ook daadwerkelijk kan beleven? Een signdancer kan bijvoorbeeld een mooie oplossing zijn voor mensen die slechthorend zijn. Hij of zij danst ritmisch op de muziek en vertolkt met gebaren de gezongen tekst. Je kunt ook denken aan een audiodescriptie: extra commentaar voor mensen met een visuele beperking; denk aan: er loopt nu een vrouw met podium op met jurk een glittersleep. Zie je de bijbehorende kleding niet, dan mis je echt een belangrijk stuk beleving.’

Nog een voorbeeld: ‘Tijdens Koningsdag in Amersfoort werd een speciale ruimte langs de route ingeruimd voor mensen met een mentale beperking met een hoge prikkelgevoeligheid. Een prikkelarme ruimte langs de route waarin ze door een raam en eventueel via tv de gang van de Koning konden volgen, zonder dat ze in een joelende en oranje gekleurde menigte stonden. Zo’n soort ruimte komt er waarschijnlijk ook in Ahoy bij het Songfestival.’

Anderhalvemetereconomie

Door de coronacrisis zijn er jammer genoeg even geen evenementen. Marianne zit niet stil en is druk met de 1,5-metermaatregelen op drukke plaatsen. Als er binnenkort weer evenementen worden georganiseerd, dan komen er voor evenementenlocaties nieuwe logistieke uitdagingen. Marianne: ‘We hebben ons voorbereid op een anderhalvemetereconomie. Bij evenementenlocaties wordt de doorstroom van het publiek – crowdmanagement – nu nóg belangrijker. Locaties verzinnen creatieve oplossingen en openen nooduitgangen van subzalen zodat men gelijk in de betreffende zaal komt. Het is hierbij belangrijk dat er ook dan aan de toegankelijkheid voor mensen met een beperking wordt gedacht. Kan iemand in een rolstoel die nooduitgang ook nemen? Is de signing aangepast zodat mensen de juiste ingang vinden? Hoewel het een ander werkveld líjkt, gaat het nog steeds om dezelfde theorieën en toegankelijkheid begint bij communicatie en gastvrijheid.’

Tips voor een goede toegankelijke en gastvrije basis voor evenementen? Marianne Dijkshoorn schreef het boek ‘Maak je event toegankelijk voor iedereen’.

Event Safety Institute (ESI) is het onafhankelijke expertisecentrum voor veiligheid, mobiliteit, toegankelijkheid, crowd management en evenementenbeleid. ESI is partner voor event professionals en overheden. ESI baseert haar dienstverlening op bewezen inzichten en praktische kennis. Meer informatie is te vinden op eventsafetyinstitute.nl.

Door > Mahlee Plekker

Foto: Katinka Tromp