De Lichtfabriek, eventlocatie met een rijk verleden en veelbelovende toekomst

Opstallen bleven gespaard

Ruim zestig jaar lang draaide de Lichtfabriek als elektriciteitscentrale op volle toeren. Leverden de turbines het etmaal rond energie aan de tienduizenden huishoudens in de Spaarnestad. Toen kwam het aardgas en namen modernere en vooral grote centrales elders in de provincie die taak over. Een deel van opstallen raakte nadien in verval; enkele grote hallen bleven gespaard, zonder dat hiervoor overigens een bestemming werd gevonden. Pas rond de eeuwwisseling zagen enkele creatieve geesten mogelijkheden om van de restanten van de Lichtfabriek een eventlocatie te maken. Cultuurprojecten en festivals vulden tot 2018 de programma-agenda. Helaas bleef het onderhoud aan de monumentale Lichtfabriek achter, waardoor het robuuste gebouw steeds meer mankementen ging vertonen.

Wonen, werken en cultuur

In 2018 werd projectontwikkelaar Lingotto eigenaar van het ruim 3,5 hectare grote industriële gebied. Als symbool voor een nieuwe start kreeg het een nieuwe naam: Haarlemmer Stroom. ‘De Lichtfabriek was nog in bedrijf als evenementenlocatie en Lingotto besloot om dit zo te houden tijdens de herontwikkeling van het gebied’, licht Annet Elzenaar toe. Zij is verantwoordelijk voor de totale gebiedsontwikkeling, maar kreeg daarnaast de leiding over de Lichtfabriek. ‘Voor Lingotto als projectontwikkelaar is het zelf runnen van een evenementenlocatie  geen core business.’ Maar het was de nieuwe eigenaren van begin af aan duidelijk, dat ze met De Lichtfabriek in het totale gebied een attractief kloppend hart hadden verworven. En ook de gemeente Haarlem maakte zich sterk voor de ontwikkeling naar een levendig stuk stad, waarin aansluitend bij wonen in de naastgelegen wijk, werken, horeca en cultuur samensmelten.

Architectonische details

‘Zowel het Ketelhuis en het Oliehuis, als de Turbinehal zijn in feite black boxes van forse afmetingen inclusief ideale werkhoogte’, vertelt Sandra van der Wiel, operationeel manager bij de Lichtfabriek. Ze wijst graag op allerhande architectonische details die de historie van de hallen verbeelden. ‘Het afgelopen jaar is flink geïnvesteerd in achterstallig onderhoud en het verhelpen van geluidslekken in de buitenmuren en daken.’

Verscheidenheid aan events

Dat de eventsector de Lichtfabriek als locatie al ruimschoots heeft ontdekt, wordt duidelijk wanneer Sandra desgevraagd zo wat best practices opsomt: ‘We hebben de Koning mogen ontvangen tijdens de viering van de 80^e verjaardag van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Er is een Dragons Den georganiseerd waar Audi de dealer van het jaar award uitreikte. Maar we huisvestten ook een grote green screen studio voor Tomorrowland tijdens Amsterdam Dance Event, waarvoor een hele reeks aan grote dj’s bij ons op het podium heeft gestaan.’ Binnenkort is De Nieuwe Vermeer op televisie te zien, ook vanuit De Lichtfabriek. De variëteit aan projecten bewijst hoe veelzijdig de accommodatie is en hoeveel er kan. Sandra: ‘Van televisie opnamen tot feesten, van exclusieve diners tot congressen.’

Blik op de toekomst

Projectontwikkelaar Lingotto heeft ondertussen nog een aantal grote vastgoedprojecten in het gebied op de rol staan, vertelt Annet Elzenaar: ‘Er komen  drie pleinen: een stenen plein, een groen plein en een waterplein. Bij dat laatste bouwen we in de toekomst een hotel. Voor die tijd is er een parkeergebouw verrezen en zal het sterk vervallendirectiegebouw weer helemaal zijn opgebouwd, uitgebreid en heringericht als short-stay accommodatie met 75 units.’ En, ook niet onaantrekkelijk: het gehele  gebied wordt autoluw. ‘Wat ons betreft de ideale ambiance voor inspirerende evenementen en happenings, zowel buiten als binnen. En dat dan ingekleurd met de rijke historie die de gebouwen over het gebied vertellen.’

Tekst: Henny Beijer