Door » Mart van Bree, directeur ArtistTalksDe economische crisis waarin we ons bevinden heeft op pijnlijke wijze duidelijk gemaakt dat het (economisch) model op bepaalde punten tekortschiet.
Aangezien er nogal wat op het spel staat zijn bedrijfskundigen naarstig op zoek naar oplossingen om de huidige organisatiemodellen te verbeteren met als doel: de onderneming als autonoom intelligent organisme; zelflerend en zelfcorrigerend; inspelend op kansen en bedreigingen; motiverend en stimulerend voor personeel; de hoogste rentabiliteit behalend en uiteraard beschikkend over een op de toekomst afgestemd imago; zeg nou zelf, wie wil dat nu niet? Tijdens de industriele revolutie werd gekeken naar een automotieve benadering. Het bedrijf als machine, met een input, output en throughput, waarbij een medewerker als radertje in het systeem werd beschouwd. Al snel werd ook gekeken naar modellen uit oorlogsvoering en sport. (hierarchie, target. briefing, goal, teamspirit, bonussysteem)
In de zoektocht naar de heilige graal wordt door een groeiend aantal organisatiekundigen nu ook naar de kunsten gekeken.
Wanneer een kunstenaar zijn werk realiseert lijkt het erop alsof deze van nature op een schijnbaar ongestructureerde manier een proces doorloopt dat resulteert in een verrassende en zinvolle output. De energie waarmee dit gebeurd lijkt onuitputtelijk en de motivatie om werk te blijven creeren komt van de kunstenaar zelf.
Deze werkwijze lijkt behoorlijk overeenkomstig met het hierboven geschetste ideale organisatiemodel.
Bedenk daarbij dat een kunstenaar nooit klakkeloos iets aanneemt en eindeloos durft te experimenteren en het is niet meer dan logisch dat in de geest en praktijk van de kunsten diverse antwoorden te vinden zijn voor bekende en nog onbekende uitdagingen binnen onze samenleving.
De artistieke kwaliteiten van de kunsten worden sinds mensenheugenis erkend. Dat het gedachtegoed van kunstenaars ook een belangrijk ingrediënt kan zijn voor opzet en onderhoud van een vitale samenleving en daarmee ook een zinvolle input kan geven bij het herdefiniëren van een bedrijfsopzet wordt nu steeds vaker onderkend.
De Mona Lisa is ‘s-werelds meest bekeken schilderij. We kennen ook da Vinci’s architectonische tekeningen van vliegtuigen en gebouwen. Gek genoeg heeft het tot 2001 geduurd voordat er een brug is gerealiseerd aan de hand van zijn schetsen.
Wanneer het om creaties van kunstenaars gaat spreekt men vaak over ‘begeisterung’. Is dat misschien waar men naar op zoek is.
Vroeger had men bij het plaatsen van een overheidsgebouw de 1 procentsregeling. 1 Procent van de bouwsom werd besteed aan een aan het gebouw gerelateerd kunstwerk. Ik pleit voor een anderssoortige aanpak.
Binnen de gehele samenleving dient 1 % van alle handelingen uitgevoerd te worden door kunstenaars. Deze handelingen zijn niet gericht op het maken van kunstwerken. Het gaat om het verspreiden van het gedachtengoed van de kunstenaar, de geest. Een ArtistTalk zou hier een mooi begin voor kunnen zijn.
Laten we samen over pakweg 10 jaar kijken of we hiermee de heilige graal eindelijk te pakken hebben. Onze samenleving wordt er in elk geval een stuk creatiever van.
3 tips die ik graag met je deel:
1. Bekijk deze ArtistTalk van kunstenaar Martijn Engelbregt (TedX Utrecht).
2. Jason Fried: Why work doesn’t happen at work
3. Van games kun je echt iets leren. Het bekroonde natuur- en scheikundespel launchball is daar een heel goed voorbeeld van.