5 maart 2008

Gouden Giraffe interview: Stichting de Opkikker over Super Opkikkerdag

Even een persoonlijke noot aan het begin van dit interview. Ik ben inmiddels mijn diensten gaan aanbieden aan de stichting waar ik een maand geleden voor dit interview mee aan tafel zat. Initiatiefnemer en directeur Ruud Sliphorst van Stichting de Opkikker doet heel mooi werk, en zoals meer mensen miste ik dat in mijn (korte) zelfstandig ondernemerschap (punkmedia.nl) waar het toch draait om commercieel gewin, laten we eerlijk wezen. Ruud weet me in een waterval van woorden, in een gewoon professioneel gesprek, te binden aan zijn doelstelling: het geven van een mooie dag voor de gezinnen met een langdurig ziek kind. Een onmisbare dag, zo blijkt vooral op het eind van het interview.

Mijn diensten kan Ruud goed gebruiken, het maken van videobeelden en fotoreportages met tekst, en daarbij wil ik op deze plek toch graag een oproep doen aan mensen uit de evenementenbranche om ook maatschappelijk verantwoord te ondernemen, mits ze dat nog niet doen. Niet persé voor de Stichting de Opkikker, maar voor zoveel mooie goede doelen die zitten te springen om mensen, materiaal en kennis uit het werkveld.

[afbeelding niet meer beschikbaar]

Ik was te gast in Almere bij Ruud Sliphorst, ik merk – puur stijl- en teksttechnisch dat ik niet begin met High Profile had een interview met…, maar dat het me hierbij persoonlijk raakt, moet kunnen, anyway… ik was te gast bij Ruud Sliphorst en na de koffie en de smalltalk over de Gouden Giraffe uitreiking en of daar een dresscode voor was en dergelijke start, ik zoals wel vaker met de beeldvormende vraag: ‘Wat is het verhaal van…’ de Super Opkikkerdagen en wat is het verhaal van Stichting de Opkikker?’ Ruud Sliphorst hoef je deze vraag maar één keer te stellen om tien minuten lang (het staat op band) een gepassioneerde man over zijn verhaal te horen vertellen. Zonder onderbreking, ademloos heb ik geluisterd en wat ik al zei, na tien minuten was ik ‘verkocht’…

(Ik hoop, nogmaals, dat de monoloog hieronder mensen uit de evenementenbranche aanzet om na te denken over maatschappelijk verantwoord ondernemen, het werken voor een goed doel of het doen van vruchtbaar vrijwilligerswerk. Voor Ruud kan daar geen prijs tegenop.)

[afbeelding niet meer beschikbaar]

Wat is het verhaal Stichting de Opkikker en van de Super Opkikkerdag?
Wij zijn een stichting die opgericht is in 1995 en als doel heeft het organiseren van dagen vol ontspanning voor gezinnen waarvan een kind langdurig ziek is. Puur een particulier vrijwilligersinitiatief. Na een jaar de organisatie op de rails te zetten, met vergunningen, belastingen en dergelijke, zijn we in 1996 begonnen voor kinderen die behandeld werden in het AMC in Amstedam. Toen hebben we voor twintig gezinnen een opkikkerdag kunnen organiseren.

Dat waren individuele projectjes, dus elk gezin werd als afzonderlijk project benaderd. Aan de hand van een vragenlijst achterhalen we alle hobbies en interesses van de gezinsleden en die informatie gebruiken we om voor een gezin een leuke dag samen te stellen. Ook bij dat soort projecten waren soms honderden mensen betrokken, er werden scholen ingeschakeld, of families, noem het maar op.

Het is een vrij tijdrovende klus, per gezin 72 uur werk, en destijds was er een budget mee gemoeid van tweeduizend gulden. In het eerste jaar waren dat dus twintig gezinnen waar 72 uur werk aan werd besteed. Dat eerste jaar is geëvalueerd: gezinnen waren blij, ziekenhuis was blij, vrijwilligers waren tevreden en de eerste sponsors waren tevreden.

Toen zijn we van 1996 tot 2005 doorgegroeid waarbij we in 2005 voor 234 gezinnen zo’n dag organiseerden. Dat waren dus 234 afzonderlijke projecten. Dus per dag gaan er soms wel drie gezinnen weg, maar allemaal met hun eigen programma. Zo is het begonnen.

In 2005 was de vraag nog steeds aanwezig vanuit het ziekenhuis, we werkten toen nog niet in alle academische ziekenhuizen, dat wilden we wel graag. We waren inmiddels van een zolderkamer gegroeid naar een etage zoals je die hieronder op de tweede verdieping ziet. We hebben ook mensen in dienst inmiddels. Met ingang van februari nu 12 personen. En die ondersteunen vooral de 120 vrijwilligers die in het land voor ons aan het werk zijn.

[afbeelding niet meer beschikbaar]

Maar goed, de sprong van 20 naar 234 gezinnen en de vraag die nog steeds vanuit de ziekenhuizen aanwezig was die belemmerden de groei eigenlijk. Het aantal vrijwilligers dat we in konden zetten stabiliseerde rond de 120. Als je er meer nodig hebt maar je kunt niet meer de kwalitatieve zorg bieden die nodig is dan wordt dat een bottleneck.

Als je ze wel zou vinden heb je ook meer professionals nodig waardoor je meer kosten krijgt. We merkten dat sommige relaties, de personen die vrijblijvend hun Ferrari of helikopter beschikbaar stelden, overvraagd dreigden te worden. Je moet je voorstellen dat als jij een Porsche hebt dat het best leuk is om met een langdurig ziek kind te rijden, maar als ik volgende week weer bel krab je eens achter je oren en bel ik je volgende maand weer dan zeg je ‘ik moet nog werken om die auto te kunnen betalen’. Dus op dat vlak merkten we wat weerstand.

Met die drie randvoorwaarden moesten we iets creatiefs gaan doen. Toen is er uit mijn brein ontsproten om een Super Opkikkerdag te gaan organiseren waar we vijftig gezinnen op één locatie laten komen en die bieden we dan hetzelfde als wat ze op een individuele dag aangeboden krijgen.

We hebben een pilot gedaan in juni 2006 op de Eemhof, daar waren dus vijftig gezinnen uitgenodigd. Wat we daar gedaan hebben is zes bungalows leegruimen, alle meubels er uit. We hebben het omgebouwd tot een beautysalon, een politiebureau, een prinsessenhuis, een griezelhuis, een kabouterhut… Een aantal locaties die je normaal gesproken bezoekt hebben we in die huisjes geplaatst, Ferrari’s laten komen, helikopters laten komen, een kartbaan aan laten leggen, alles wat Centerparcs niet heeft, maar wat wij wel veel gebruikten voor de kinderen dat hebben we erbij gezet.

Alle gezinnen hebben vooraf een telefonische intake gekregen waar we de hobbies en interesses gepeild hebben van alle gezinsleden. Alle belemmeringen sporen we dan op, want vaak zijn de gezinnen gebonden aan allerlei dieëten, kunst- en hulpmiddelen en rustruimtes. Faciliterend moet je best het een en ander op de rails zetten, soms heeft men geen eigen vervoer, moet je taxis huren, rolstoelbussen, bedenk het maar…

[afbeelding niet meer beschikbaar]

Die dag hebben we geëvalueerd. Het vrijwilligersprobleem hebben we opgelost door een bedrijf erbij te betrekken dat 70 vrijwilligers wilden leveren voor een dag. Mensen die vrijwilligerswerk wilden doen in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dat is KPMG geweest. Ze krijgen alle 70 een eigen draaiboek waar hun gezin op staat met hun activiteiten. En dat wordt weer aangestuurd door 16 mensen van onze stichting en wat eigen vrijwilligers.

Wie kwam op het idee om het zo te doen?
Ik.

Jij hebt het contact gelegd met KPMG.
Ja ja.

Het basisprincipe is dat we nog steeds met vrijwilligers werken, alleen zijn het alternatieve vrijwilligers, ze zijn eigenlijk extern en voor een dag. Tweede mooie punt was dat ze een deel van de kosten voor hun rekening wilden nemen, dus dat was een gedeelte sponsoring en het derde grote voordeel is dat de relaties die je inschakelt voor zo’n dag elk uur met een ander gezin in een limousine of Ferrari zit. En elke tien minuten een ander gezin in een helikopter. Elk uur een ander gezin in een beautysalon zit, of de kartbaan… er zijn op zo’n dag 35 tot 40 verschillende activiteiten dus je vindt elkaar ook niet terug. Het is nog steeds net of het alleen voor jou is.

De persoonlijke aandacht van de vrijwilligers blijkt met name uit het feit dat als een gezin ’s ochtends binnenkomt wordt het ontvangen met koffie en gebak door haar eigen vrijwilliger, de vrijwilliger krijg een videocamera en fotocamera van de stichting mee waarmee hij de dag voor zijn gezin ook helemaal vastlegt. Dat bewerken we hier en sturen we naar de gezinnen op.

Ik ontmoette in eerste instantie wat scepsis binnen de stichting, over dat ik het niet kon waarmaken en dat de persoonlijke aandacht zou verdwijnen. Het is geëvalueerd met zowel de gezinnen, onze vrijwilligers, de sponsoren en het bestuur. Toen bleek het een doorslaand succes geweest te zijn.

[afbeelding niet meer beschikbaar]

Bijkomend voordeel bleek ook dat je tijdens zo’n event aan relatiemanagement kunt doen, dus ik had daar iemand uitgenodigd van een ander groot bedrijf om daar eens te komen kijken. Die besloot spontaan ter plekke dat hij hetzelfde wilde gaan doen, maar dan in de maand september. Dat hebben we in september gedaan en in december had ik al vijf van dergelijke projecten voor 2006 weggezet bij bedrijven. Je merkt dat je dan ineens een enorme spurt aan het maken bent.

Het is zo dat de Super Opkikkerdagen niet in plaats zijn gekomen van de individuele dagen, dat doen we nog steeds rond de 200 per jaar, maar dat is de limit, ziekenhuizen bepalen wie bij ons voor de individuele dag in aanmerking zouden moeten komen of voor de Super Opkikkerdag. Bij de individuele dagen kun je denken aan kinderen die bijvoorbeeld terminaal ziek zijn, of als zoveel kunst- en hulpmiddelen bij nodig zijn dat het niet handig is om ze op zo’n dag te hebben. Of heel specifieke wensen hebben.

Dat heeft er eigenlijk in geresulteerd dat we 234 gezinnen in 2005 deden, in 2006 stegen we door naar 450, vorig jaar zaten we over de 600 en dit jaar hebben we 9 Super Opkikkerdagen en twee gewone evenementen in de planning zitten. Zodat we dit jaar tussen de 700 en 800 gezinnen uit gaan komen. Dus het is in een tijd van twee jaar drie keer over de kop gegaan.

Dat is eigenlijk in grote lijnen hoe het in elkaar zit. We werken voornamelijk met vrijwillligers, we hebben 12 mensen in vaste dienst die als spin in het web zitten, donateurs- en fondsenwerving, de database die we de afgelopen 12,5 jaar hebben opgebouwd bestaat uit 6 duizend bedrijven: limousines, luchtballons, restaurants etcetera. En die hebben te kennen gegeven dat ze dat om niet of tegen een kleine vergoeding willen doen, maar die database is inmiddels een onmisbaar hulpmiddel. Alle pretparken zitten er in, om maar eens wat te noemen, defensie, politie, brandweer.

[afbeelding niet meer beschikbaar]

Wat is je achtergrond? Ben jij het ook gestart?
Ik ben ook de initiatiefnemer geweest, 12,5 jaar geleden. Voor mij persoonlijk is de reden geweest, de vijf mensen die begonnen zijn zijn allemaal gestart uit een verschillende achtergrond begonnen.

Meestal heb je zelf een ziek kind.
Gelukkig niet. Ik heb wel een neefje verloren aan leukemie en dat heeft me wel getriggerd om iets te willen gaan doen voor mensen in een dergelijke situatie en toen ben ik een aantal jaren vrijwilliger geweest bij een andere stichting.

Maar de kern van het starten is dat jij vond dat je met minder kosten meer gezinnen zou kunnen bedienen.
Ik ben een aantal jaar vrijwilliger geweest bij de Doe en wens stichting. De Doe een wens stichting vind ik een perfect initiatief, alleen als je de doelstelling van de stichting ziet, het vervullen van wensen voor kinderen die levensbedreigend ziek zijn, en wij organiseren ontspanning voor gezinnen voor wie een van de kinderen langdurig ziek is. Wij zetten het gezin centraal, degene die ziek is krijgt altijd alle aandacht al, terecht, alleen op onze dagen proberen we voor broertjes en zusjes, ouders en soms ook de directe omgeving van een gezin van eenzelfde waarde te zijn. Wij vervullen geen wensen, maar bieden een leuke dag op basis van een gesprek dat we gevoerd hebben. Als we dan tien wensen vervullen is dat mooi meegenomen, maar dat is geen uitgangspunt. En dat heeft aanzienlijke financiële consequenties kan ik je verzekeren.

Hoezo, hoe bedoel je?
Nou, op het moment dat je iemand een wens laat uiten moet je ‘m ook waarmaken, anders moet je het niet vragen. Dat doen wij dus niet. Wij hebben een boek waarin onze activiteiten, doen-dingen, beleef-dingen, het zit niet in materiële zaken maar vooral immaterieel een dag even de batterij opladen.

[afbeelding niet meer beschikbaar]

Daar kunnen ze uit kiezen.
Ja. En wat ze kiezen garanderen we en de rest van de dag vullen wij op basis van het gesprek dat we voeren. Dus je stelt ook nooit mensen teleur op deze manier.

Het is niet specifiek één ziekte waar we voor werken. De kinderen komen allemaal uit de ziekenhuizen waar ze onder behandeling zijn. Overgrote deel van de kinderen komt uit de academische ziekenhuizen. Daar lig je niet met een doorsnee gebroken been, dus waar we voor werken zijn kinderen met hartproblemen, nierziektes, stofwisselingsziektes, allerlei vormen van kanker.

Maar het uitgangspunt is het gezin te ontlasten, ontspanning aan te bieden…
Precies. Iets om naar uit te kijken.

Wat krijg je daarvoor terug aan feedback van de gezinnen? Ik weet ‘t, daar gaat het niet om, maar toch.
Waar je het voor doet is de glimlach. We maken wel eens mee dat we ’s ochtends ergens aankomen en dat de ouders al zeggen ‘nou het wordt helemaal niks vandaag want hij voelt zich niet lekker, we waren gisteren naar het ziekenhuis, we denken niet dat het door moet gaan’, op het moment dat er dan een politieauto met loeiende sirenes de hoek om komt met een limousine er achter… dat zijn effecten die heel moeilijk onder woorden te brengen zijn. De glinstertjes in iemands ogen. Het zijn effecten die moeilijk meetbaar zijn, maar je merkt aan reacties vanuit gezinnen en kinderen dat die dagen eigenlijk onmisbaar zijn.

[afbeelding niet meer beschikbaar]